هر آنچه در مورد تکنسین داروخانه باید بدانید!

هر آنچه در مورد تکنسین داروخانه باید بدانید!

یکی از پر درآمد ترین مشاغل در حوزه دارو را می توان نسخه خوانی حرفه دانست. همواره نیاز به فردی ماهر و خبره در داروخانه ها که به نسخه خوانی و کار کردن با نرم افزار های داروخانه مسلط باشد، احساس می شود. این افراد کسانی هستند که فوت و فن نسخه خوانی را به خوبی می دانند و می توانند با بالاترین سرعت ممکن در صدد مهیا کردن نسخه های وارده برآیند. اما این مهارت از کجا به دست می آید؟ فوت و فن نسخه خوانی را چگونه می توان فرا گرفت و وارد این حوزه شد؟

در ادامه بیشتر در مورد تکنسین داروخانه و وظایف آن آشنا می شویم.

تکنسین داروخانه یا نسخه پیچ کیست؟

تکنسین داروخانه یا همان نسخه خوان فردی متخصص و آموزش دیده است که زیر نظر دکتر داروساز، امورات مربوط به داروخانه از قبیل پذیرش نسخه، تحویل دارو و تجهیزات پزشکی را به بیماران انجام میدهد. تکنسینهای داروسازی در بسیاری از زمینه ها (مدیریت داروها، آزمایشات بالینی و ساخت داروهای ترکیبی و …) تخصص دارند. تکنسینهای داروخانه علاوه بر داروخانه ها و بیمارستانها در شرکتهای تولیدکننده دارو، شرکتهای بیمه شخص ثالث، شرکتهای تولید کننده نرم افزار داروخانه یا در مراکز دولتی و یا آموزشی مشغول به کار میباشند. همچنین در کشورهای پیشرفته خدماتی از قبیل مکالمه مستقیم با بیماران در جهت آگاهی از مصرف به موقع داروها انجام توسط این افراد انجام داده میشود. در سالهای اخیر اهمیت این شغل در شرکتهای داروسازی در حال افزایش می باشد.

وظایف تکنسین داروخانه

1) دریافت نسخه (پذیرش)

بررسی اولیه نسخه از نظر موجودی: درگام اول تکنسین داروخانه نسخه را از بیمار دریافت کرده و از موجودی دارو اطمینان حاصل میکند. هچنین اطمینان از کامل بودن اطلاعات نسخ دستی و یا نسخ الکترونیک یکی دیگر از وظایف تکنسین داروخانه میباشد.

2) خواندن نسخه و تفسیر آن

نسخه خوانان حرفه ای کسانی هستند که می توانند به سرعت نسخه های وارد شده را خوانده و داروها را آماده کنند. لازمه این فرآیند آشنایی با انواع داروها و دسته بندی آنهاست. هم چنین نحوه نگارش داروها توسط پزشک از دیگر مراحل نسخه پیچی است که باید در دوره های آموزشی به مهارت جویان آموخته شود.

در این مرحله فهم و تفسیر نسخه باید توسط کسی صورت گیرد که دارای تواناییهای زیر باشد.

• بتواند خط پزشک را بخواند.
• بتواند هر نوع اختصار نویسی تجویزکنندگان را تفسیر کند.
• بتواند تشخیص دهد دوز تجویزی براساس شرایط سن و جنس بیمار مناسب است.
• بتواند دوز صحیح مصرفی را محاسبه کند.
• بتواند تداخلات احتمالی دارو – دارو را تعیین کند. در داروخانه هایی که به صورت مکانیزه کار میکنند این کار توسط نرم افزار داروخانه انجام میگیرد.

در مواردی که نسخه خوانا نبوده و یا داروی تجویزی با معیارهای معمول نمی خواند، این مساله اول به مسئول فنی داروخانه گزارش شود.

3) آماده نمودن داروهای نسخه

این مرحله مهمترین بخش در روند نسخه پیچی و کار تکنسین داروخانه است. در این مرحله در صورت ناخوانا بودن نسخه، اسامی مشابه دارویی  مثل Acculate &Accutan ویا Ritodrine & Ritalin مد نظر داشته و دارویی تجویزی را در شکل ، قدرت واحد و تعداد درخواستی به بیمار تحویل داده میشود.

صحت انجام این مرحله، هم در زمان برداشتن دارو از قفسه و هم در زمان تحویل دارو به بیمار باید چک گردد و این امر تنها در صورت درک صحیح از مفاد نسخه و محاسبه دقیق کمیت مورد نظر امکانپذیر است.

در این مرحله تهیه برچسب، حتی قبل از آماده سازی داروی درخواستی، می تواند کمک زیادی به انجام صحیح روند تحویل دارو نماید. بیشتر نسخه پیچهای خوب، دارو را حداقل سه بار با مشخصات نسخه چک می کنند. یکبار زمان برداشتن دارو از قفسه، یکبار زمان برچسب زدن و یکبار زمانی که دارو به بیمار تحویل می شود. داروها انواع مختلفی دارند که هر کدام طبق دسته بندی باید در قفسه مخصوص به خود در داروخانه قرار گیرند. بنابراین آموزش قفسه بندی در داروخانه نیز از دیگر مواردی است که باید در طول دوره به مهارت جویان آموزش داده شود. این مهارت ها را با شرکت در دوره های تکنسین داروخانه مجتمع آموزشی آپادانا می توان کسب کرد.

انتخاب دارو بر اساس شکل، رنگ و محل قرار گرفتن دارو در قفسه می تواند به شدت جان بیمار را تهدید نماید.

4) ثبت داروی تحویلی

مهمترين مزاياي اين كار عبارتند از :

در هر لحظه اطلاعات لازم را در مورد Stock دارويي و ميزان مصرفي به دست مي دهد .

در صورتيكه هر نوع مشكلي در قبال تحويل دارو به بيمار روي داد مي توان به آن رجوع كرد. لازم ذكر است كه در صورت كامپيوتري شدن سيستمهاي داروخانه ، كليه اين نيازها بر طرف مي شود. البته نرم افزار داروخانه بايد به صورتي طراحي شود كه امكان ورود ريز اطلاعات نسخه فراهم باشد.

5) الصاق برچسب (نوشتن دستورات لازم)

نكات قابل ذكر براي اين مرحله عبارتند از :

1. بهتر است برچسب را حتي قبل از آماده نمودن و بسته بندي داروي تحويلي تهيه نمود . مزيت اين كار آن است كه به نوعي داروي تجويزي را بر اساس نسخه دوباره چك مي كنيد.
2. در برچسب بايد نام دارو و قدرت آن ، دوز مصرفي ، فواصل مصرف ،‌تعداد داروي تحويل شده به بيمار ، نام بيمار و نام داروخانه قيد شود .
3. برخي دستورات دارويي ممكن است بطور كامل توسط بيمار مطالعه نشده يا بيمار از نوع دستور ،‌تصور اشتباهي بكند به مثالهاي زير توجه كنيد :

* دستور مصرف قرص ديگوكسين چنانچه ذكر شود « روزي يك عدد بجز دوشنبه و چهارشنبه » ممكن است بيمار جمله را كامل نخوانده و در تمام هفته آن را مصرف كند . بهتر است اين دستور به صورت « بجز دوشنبه و چهارشنبه روزي يك عدد » قيد گردد.

* استفاده از اعداد كسري و اعشار مي تواند با درك اشتباه بيمار همراه باشد . مثلا دستور مصرف « قرص سه بار در روز» را ممكن است بيمار به صورت «روزي يك عدد سه بار در روز» و يا « روزي دو عدد سه بار در روز» دريافت شود . يا آنكه دستورمصرف وارفارين را كه « قرص در روز» را به علت بد خط بودن   دريافت كند . در چنين مواردي ذكر دستور مصرف به صورت «روزي نصف قرص» بهتر خواهد بود.

4. در جوامعي كه نرخ بيسوادي بالاست مي توان از برچسبهاي تصويري استفاده نمود ( شكل شماره8) . البته قبل از صرف هزينه هاي گزاف براي چاپ اين قبيل برچسبهايي بايد ابتدا به صورت Pretest از انتقال يافتن صحيح اطلاعات مندرج در آن اطمينان حاصل نمود.
5. بهتر است رنگ برچسب بسته به نوع مصرف دارو متفاوت باشد.

• سفيد : مصرف خوراكي
• قرمز : مصرف موضعي
• سبز : مصرف تزريقي
• آبي : توصيه هاي تكميلي (مثل دور نگه داشتن از نور و …)
• برچسب آن دسته از داروهاي تركيبي كه توسط داروخانه ساخته مي شود ، علاوه بر توصيه هاي فوق بايد محتوي نام، ‌نشاني و شماره تلفن داروخانه، نام پزشك معالج، تاريخ ساخت، فرمول تركيب و نام بيمار باشد.

 6) تحویل دارو به بیمار

بعد از آماده سازی، الصاق برچسب و بسته بندی دارو، با صدا کردن نام بیمار ، نام وی با نام نوشته شده روی نسخه تطبیق داده می شود. با توجه به مقتضیات فرهنگی جامعه، بهتر است بیماران خانم را با نام کوچک صدا نکرد. در مواردی که تنها نام کوچک بیمار نوشته شده با چند سوال، نظیر نام پزشک و نوع بیماری ؛ تعلق نسخه به وی مسلم گردیده و سپس نام خانوادگی را برای مرحله تحویل دارو به نسخه اضافه کنید.

البته در برخی داروخانه ها یک ژتون شماره دار به بیمار داده شده وسپس با صدا زدن شماره ژتون، ‌آن را از بیمار تحویل گرفته و دارو را تحویل می نمایند. در این مرحله نسخه پیچ باید یا تکنسین داروخانه دقت نماید شماره بسته دارویی با شماره ژتون تحویلی یکسان باشد. در این صورت مشکلی بوجود نخواهد آمد. بیمار یا همراه وی باید به شکل خصوصی و محرمانه مورد مشورت قرار گرفته و اطلاعات لازم به شکل شفاهی به وی گوشزد شود.

7) ارائه توصیه و دستور العمل های خاص

روند نسخه پیچی هرچه که باشد، نتیجه مورد نظر آن تحویل داروی مناسب است که در بسته بندی مناسب و به همراه دستورات و توصیه های لازم به دست بیمار می رسد.

دوره آموزشی تکنسین داروخانه

دوره آموزشی تکنسین داروخانه (نسخه‌پیچی، نسخه‌خوانی) یکی از پر مخاطب‌ترین دوره‌های مجتمع آموزشی آپادانا در حوزه بهداشت و سلامت هست و در دو سطح مقدماتی و پیشرفته برگزار می‌شود.

این دو دوره همه مهارت‌های لازم برای یک تکنسنین داروخانه رو شامل می‌شود، از خوندن نسخه‌ها با دستخط دکترها گرفته تا کار کردن با نرم‌افزارهای داروخانه و نسخ الکترونیک و بیمه‌ها!

و در پایان این دوره‌ها، کارآموز پس از کسب مهارت‌های مورد نیاز و قبولی در آزمون و دریافت گواهینامه پایان دوره، می‌تواند وارد بازار کار شده و در مراکز درمانی و داروخانه‌ها مشغول به کار شود.

اگه شما هم به کار کردن در بخش سلامت و درمان علاقه دارید، این دوره را به شما پیشنهاد می کنیم.

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]